Od narodzin do wczesnego dzieciństwa dzieci używają swoich pięciu zmysłów, aby odkrywać i próbować zrozumieć otaczający ich świat. Jest to ważna część rozwoju we wczesnym dzieciństwie, a zapewnienie dzieciom możliwości aktywnego korzystania ze zmysłów podczas zajęć i odkrywanie świata poprzez „zabawę sensoryczną” ma kluczowe znaczenie dla rozwoju mózgu.
Uczenie się poprzez eksplorację sensoryczną i kreatywne formy zajęć w przedszkolu przychodzi naturalnie niemowlętom i małym dzieciom. Ma to szczególny sens, jeśli weźmie się pod uwagę, że umiejętności, na których będą polegać, aby zrozumieć przedmioty, przestrzenie, ludzi i interakcje, nie zostały jeszcze w pełni rozwinięte.
W wieku dorosłym nasze zmysły dostarczają nam ważnych informacji, których używamy do podejmowania decyzji tysiące razy dziennie. Możemy przyjąć tę umiejętność za pewnik i ledwo ją zauważać, ale właśnie z tego powodu pomaganie dzieciom w poznawaniu ich własnych zmysłów jest tak ważne.
Kreatywne formy zajęć w przedszkolu pomagają dzieciom
Podnoszenie przedmiotów i wyczuwanie ich tekstury jest tym, co ludzie często kojarzą z zabawą sensoryczną, ale chodzi o znacznie więcej niż dotyk. Kreatywne formy zajęć w przedszkolu to każda zabawa sensoryczna, która obejmuje aktywność stymulującą zmysły dotyku, węchu, smaku, wzroku i słuchu u małego dziecka, a także wszystko, co angażuje ruch i równowagę.
Zabawa sensoryczna jest tak naprawdę ograniczona tylko wyobraźnią, oczywiście przy użyciu zdrowego rozsądku w odniesieniu do materiałów i rodzajów zabaw odpowiednich dla wieku i zdolności twojego dziecka.
Oto kilka przykładów na początek:
Zabawa sensoryczna dla niemowląt – oglądanie unoszących się bąbelków i odczuwanie, jak lądują na skórze lub zgniatanie kolorowego papieru, aby usłyszeć dźwięk, poczuć kontury i zobaczyć zmieniające się kształty
Zabawa sensoryczna dla maluchów – obserwowanie światła i cienia tworzonego przez światło latarki na przedmiotach o różnych kształtach lub rozmiarach; obserwowanie mieszania kolorów i formowania wzorów poprzez malowanie palcami albo malowanie gąbką (farbą bezpieczną dla dziecka)
Zabawa sensoryczna dla dzieci w wieku przedszkolnym – tworzenie kształtów i zabawa piaskiem kinetycznym lub granie na instrumentach muzycznych i słuchanie tonu i tonacji, gdy uderzają lub dmuchają w instrumenty delikatnie, lub mocno
Chyba najprostszym sposobem, aby pomóc dzieciom zaangażować zmysły, jest zabawa na zewnątrz z naturą, pełną kolorów, ruchu, faktur, dźwięków i zapachów.
Korzyści, jakie dają kreatywne formy zajęć w przedszkolu:
Dzięki zabawie sensorycznej zawsze dzieje się o wiele więcej niż wydaje się to na pierwszy rzut oka.
Zajęcia sensoryczne, oprócz tego, że są zabawne i interesujące dla niemowląt i małych dzieci, zachęcają dzieci do odkrywania i badania. Ponadto zajęcia te wspierają dzieci w stosowaniu „naukowej metody” obserwacji, formułowania hipotez, eksperymentowania i wyciągania wniosków.
Zajęcia sensoryczne pozwalają również dzieciom udoskonalić swoje progi dla różnych informacji sensorycznych, pomagając mózgowi tworzyć silniejsze połączenia z informacjami sensorycznymi i uczyć się, które są przydatne, a które można odfiltrować.
Na przykład dziecku może być trudno bawić się z innymi dziećmi, gdy w jego otoczeniu dzieje się zbyt wiele, a dźwięki lub obrazy są sprzeczne. Poprzez zabawę sensoryczną dziecko może nauczyć się blokować nieistotny hałas i skupić się na zabawie z rówieśnikiem.
Innym przykładem jest dziecko, które jest szczególnie wybredne w jedzeniu produktów o mokrej konsystencji, takich jak spaghetti. Zabawa sensoryczna może pomóc dziecku w dotykaniu, wąchaniu i zabawie teksturą w środowisku o niewielkich oczekiwaniach. Gdy dziecko rozwija zaufanie i zrozumienie tej tekstury, pomaga budować pozytywne ścieżki w mózgu, które pozwalają mu stwierdzić, że jest bezpieczne w kontakcie z tym pokarmem.
Kreatywne formy zajęć w przedszkolu są korzystne dla dzieci, gdyż:
- pomagają budować nowe połączenia nerwowe w mózgu,
- zachęcają do rozwoju zdolności motorycznych,
- wspierają rozwój języka,
- zachęcają do „myślenia naukowego” i rozwiązywania problemów,
- mogą rozwijać czynności, które są korzystne dla wszystkich dzieci,
- zwiększają chęć angażowania się w zabawę sensoryczną, która przychodzi naturalnie dzieciom i powinna być wspierana zarówno w domu, jak i w środowiskach wczesnego uczenia się.